راههای ورود شیطان
شیطان دشمن قسم خورده همه انسانهاست هنگامیکه در اثر تکبرو فرمان حضرت حق را تمرد وبه آدم (ع)سجده نکرد گفت .خلقتنی من نار وخلقته من طین .از آن مقام رفیع رانده شد ه ورجیم گردید .
سوگند یاد .فبعزتک لاغوینهم اجمعین الاعبادک منهم المخلصین
.وگفت همه را گمراه می کنم واز چپ .راست .روبرووپشت سر سراغ آنها می روم وجهنم راپر می کنم واز راههای گوناگون وارد می شوم .ودر این مقال برآنیم که به طور اختصار به راههای ورودی شیطان اشاره داشته باشیم .
1ـ از باب حرص
ار باب حرص وآن را به قناعت می توان بست .وآیه شریفه .وما من دابه الا علی الله رزقها .را نصب العین خویش قرار داد
عنه (ع)الحریص فقیر ولو ملک الدنیا بحذافیرها .غرر
از امام (ع )نقل شده که فرمود :انسان حریص فقیر است اگر مالک همه دنیا شود.
اوحی الله تعالی الی داود (ع )وضعت الغنی فی القناعه وهم یطلبونه فی گثره المال فلا یجدونه ./ بحارالانوار جلد 78 صفحه 453
خدای متعال به داود (ع) وحی فرمودکه : من بی نیازی را در قناعت قرار دادم ولی مردم آنرا در فراوانی مال جستجو می کنند ولی آنرا نمی یابند .
2ـ از باب طول امل
از باب طول امل در می آید وآن را به خوف موت می توان مسدود کرد والتجاء به آیه شریفه .وما تدری نفس بای ارض تموت رفع نمود .
قال علی (ع)من ایقن انه یفارق الاحباب ویسکن التراب ویواجه الحساب ویستغنی عما خلف ویفتقر الی ما قدم کان حریا بقصرالامل وطول العمل ./بحارالانوار جلد 73 صفحه 167
امام علی (ع)فرمود :کسی که :یقین دارد که از دوستانش جدامیگرددودرخاک جای خواهد گرفت وباحسابرسی مواجه خواهد شد واز آنچه از خود باقی گذاشته بی نیاز وبه آنچه پیش فرستاده نیازمند است به کوتاهی آرزوها وعمل بیشتر نیازمندتر است .
3ـ از طریق طلب راحت
از مسیر راحت طلبی ونعمت وارد می شود وآنرا به زوال نعمت ویادکردن صعوبت وسختی حساب می توان مقابله کردوبه وعید"ذرهم یاکلوا ویتمتعوا ویلههم الامل فسوف یعلمون"
قال الصادق (ع)لاصحابه -:لاتتمنوا المستحیل .قالوا :ومن یتمنی المستحیل ؟فقال :انتم .الستم تمنون الراحه فی الدنیا ؟قالوا :بلی .فقال:الراحه للمومن فی الدنیا مستحیله ./ بحار الانوار جلد 8 صفحه 195
امام صادق ( ع) به اصحابش فرمود:آروزی محال نکنید .گفتند :چه کسی آرزوی محال دارد؟ حضرت فرمود :آیا شما آرزوی راحتی در دنیا را ندارید ؟گفتند چرا .امام فرمود:راحتی مومن در دنیا محال است .
4ـ از معبر عجب
از معبر عجب وخود بزرگ بینی در می ایدوآنرا باید به خوف عاقبت مسدود باید ساخت وتقویت از آیه فمنهم شقی وسعید باید جست
قال الصادق (ع)اذا کان الممر علی الصراط حقا فالعجب لما ذا ؟ ./ منتخب میزان الحکمه صفحه 328
امام صادق (ع) فرمود :اگر عبور از صراط حق است پس عجب و خود پسندی چرا ؟
قال الصادق (ع)من دخله العجب هلک ./ الکافی جلد 2 صفحه 313
امام صادق (ع) فرمود :کسی که عجب در درونش باشد هلاک خواهد شد .
5ـ از ممر استخفاف دیگران
دخل وتصرف از ممر استخفاف خواهران وبرادران ایمانی وآن را به رعایت ومبادرت بوسیله احترام به ایشان قلع باید نمود .
قا ل النبی (ص) ان الله جل ثناوه یقول :وعزتی وجلالی .ما خلقت من خلقی خلقا احب الی من عبدی المومن ./منتخب میزان الحکمه صفحه 60
رسول گرامی اسلام (ص)فرمود :بدرستی که خدای متعال می فرماید :قسم به عزت وجلالم هیچ خلقی را خلق نکردم محبوب تر از بنده مومن خودم .
قال الصادق (ع)المومن اعظم حرمه من الکعبه ./ خصال صفحه 27
امام صادق (ع) فرمود :مومن حرمتش از کعبه بالاتر است
6ـ عبور از راه حسد
عبور او از راه حسد است وآن را به رضا دادن به قسمت الهی و عدل در حکم پادشاهی مقابله باید نمود واستدلال به آیه :نحن قسمنا بینهم معیشتهم .
قال النبی (ص) قا ل الله عزوجل :لموسی بن عمران (ع) :ان الحاسد ساخط لنعمی ......../ الکافی جلد 2 صفحه 306
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمود :خدای متعال به موسی بن عمران (ع)فرمود:انسان حسود نسبت به نعمت من خشمگین است .
قال الباقر (ع) ان الحسد لیاکل الایمان کما تاکل النار الحطب ./ منتخب میزان الحکمه صفحه 143
امام باقر (ع) فرمود :بدرستی که حسد ایمان را می خورد ونابود می کند آنگونه که آتش هیزم را از بین می برد .
7ـ از راه ریاء وسمعه
از راه ریا ویا سمعه وطلب خود نمایی در می آید و آن از طریق اعمال اخلاص در اعمال باید گرفت واعتماد به ایه کریمه .ولا یشرک بعباده ربه احدا .
قال النبی (ص)ان الله لایقبل عملا فیه مثقال ذره من ریاء./منتخب میزان الحکمه صفحه 208
رسول گرامی اسلام (ص) فرمود :بدرستیکه خدای متعال عملی را ذره ای درآن ریا باشد نمی پذیرد .
عنه (ع) الاخلا ص ملاک العباده ./ غرر
امام علی(ع) فرمود : ملاک پذیرش عبادتها اخلاص است
عنه (ع)فی الاخلاص یکون الخلاص /غرر
امام علی(ع) فرمود :تنها راه نجات در انجام اعمال با اخلاص است
8ـ ازراه بخل
از راه بخل در می اید .دل را به فنای .ما فی ایدی الناس ینفد .قرار باید داد وبه بقای .ماعندالله باق .اقرار باید کرد.
عنه (ع)البخل بالموجود سوءالظن بالمعبود ./غرر
امام علی (ع)فرمود : بخل سوء ظن به معبود است
قال علی (ع) :البخل جامع لمساوی العیوب .وهوزمام یقاد به الی کل سوء. /بحار الانوار جلد 73 صفحه 307
امام علی (ع) فرمود :بخل جامع تمام عیب هاست وبخیل را به سوی همه بدیها سوق می دهد
9ـ از راه کبر
از راه کبر وارد می شود وآن را به قوت بازوی تواضع مسدود باید ساخت وبه حکم ان اکرمکم عند الله اتقاکم .بزرگی وکرامت رادرتقوی باید دانست .
قال علی(ع)فاعتبروا بما کان من فعل الله بابلیس .اذ احبط عمله الطویل وجهده الجهید ....عن کبر ساعه واحده ...../ نهج البلاغه خطبه 192
امام علی (ع) فرمود :پس عبرت بگیرید از آنچه که خدای متعال با ابلیس انجام داد هنگامی که اعمال طولانی وتلاشهای فراوانش در اثر تکبر ورزیدن ساعتی نابود کرد واز بین برد
عنه (ع) علیک بالتواضع .فانه من اعظم العباده ./ بحار النوار جلد 75 صفحه 119
امام علی (ع)فرمود :برتو باد به تواضع زیراکه تواضع ازبزرگترین عبادات است
10ـ از راه طمع
امد وشد او از راه طمع است پس دست طمع از خلق کوتاه باید ساخت وروی همت برخزانه کرم نامتناهی الهی باید آورد وآیت عالی
رایت : ومن یتق الله یجعل له مخرجا ویرزقه من حیث لایحتسب. را بدرقه راه واعتماد کار خود ساخت ./مصباح الشریعه صفحه 97
عنه (ع)لایجتمع الورع والطمع ./غرر
امام علی 0(ع)فرمود:ورع وپرهیزکاری وطمع قابل جمع نیستند .
قال الکاظم (ع)لهشام وهویعظه :ایاک والطمع وعلیک بالیاس مما فی ایدی الناس .وامت الطمع من المخلوقین فان الطمع مفتاح للذل واختلاس العقل و.........../بحار الانوار جلد78 صفحه 315
امام کاظم (ع) به هشام موعظه کرد وفرمود :از طمع بپرهیز وبر تو با به بریدن ویاس آنچه که در اختیار مردم است . وطمع نسبت به آنچه در دست مردم است از بین ببر زیرا طمع کلید ذلت وراهزن عقل است .
شوال 1434 .رمضانعلی ثباتی مقدم امام جمعه ششتمد